Thỏa thuận xanh châu Âu có ý nghĩa gì khi xuất khẩu sang EU?

Thỏa thuận xanh châu Âu là một kế hoạch toàn diện để đạt được sự trung lập về khí hậu. Đó cũng là một chiến lược để phát triển. Đối với các doanh nghiệp, sẽ có những yêu cầu mới về tính bền vững đòi hỏi sự điều chỉnh trong hoạt động sản xuất của họ. Chiến lược này cũng sẽ cung cấp những khả năng mới cho hoạt động kinh doanh cả trong và ngoài EU.

Nhu cầu gia tăng từ EU đối với các công nghệ và sản phẩm mới sẽ tạo cơ hội cho xuất khẩu sang EU. Trong khi các nước EU có thể gặp khó khăn trong việc chuyển đổi từ các phương pháp sản xuất cũ và không bền vững, thì một lợi thế cụ thể cho các nền kinh tế đang phát triển có thể là khả năng khởi động nền kinh tế xanh bằng cách duy trì và mở rộng các phương pháp bền vững đã có. Mặc dù thiếu kiến thức, công nghệ và chi phí điều chỉnh có thể là những thách thức ban đầu đối với các doanh nghiệp, nhưng lợi nhuận cuối cùng của việc trở thành một phần của quá trình chuyển đổi xanh, tìm kiếm cơ hội kinh doanh và sử dụng tài nguyên hiệu quả hơn có thể vượt xa những thách thức.

Thỏa thuận xanh châu Âu là một quá trình chính trị và lập pháp đang diễn ra và vẫn chưa rõ nó sẽ dẫn đến những hành động và luật pháp cụ thể nào. Tuy nhiên, đối với doanh nghiệp xuất khẩu, sẽ rất hữu ích nếu làm quen  dần để xác định các phần có thể ảnh hưởng đến doanh nghiệp của mình. Một số ví dụ cụ thể ảnh hưởng đến xuất khẩu sang EU bao gồm: Giá carbon đối với hàng hóa nhập khẩu vào EU bắt đầu từ xi măng, sắt thép, nhôm, phân bón và điện. Bắt đầu triển khai từ năm 2022, có hiệu lực hoàn toàn vào năm 2026; Yêu cầu đối với các sản phẩm bền vững bền hơn, có thể tái sử dụng, sửa chữa, tái chế và tiết kiệm năng lượng. Đang thực hiện và một số sáng kiến mới từ năm 2022; Thực phẩm bền vững phải đáp ứng các định nghĩa chung, nguyên tắc chung, yêu cầu, chứng nhận và kế hoạch ghi nhãn. Các sửa đổi đang diễn ra và một khung pháp lý mới sẽ được đề xuất vào năm 2023; Bảo tồn đa dạng sinh học kêu gọi canh tác hữu cơ, giảm sử dụng thuốc trừ sâu hóa học, phục hồi đất và giảm thất thoát chất dinh dưỡng từ phân bón. Đề xuất các quy tắc phá rừng vào năm 2021 và một số sáng kiến ​​khác đang diễn ra; Tài liệu về tính bền vững trong sản xuất phải đáp ứng các quy tắc phân loại mới của EU bắt đầu từ năm 2022. 

Mục tiêu tổng thể là trung hòa khí hậu 

Mục tiêu tổng thể trong tham vọng khí hậu của EU là tính trung lập về khí hậu vào năm 2050. Vì mục tiêu này, Luật Khí hậu được ban hành để đảm bảo rằng tất cả các chính sách của EU đều đóng góp vào mục tiêu trung lập về khí hậu. Luật đã được tuân theo vào tháng 7 năm 2021 bởi “Gói Fit for 55”. Số 55 tượng trưng cho mục tiêu giảm 55% lượng phát thải khí nhà kính vào năm 2030. Gói này bao gồm các công cụ lập pháp để thực hiện mục tiêu này trong các lĩnh vực khí hậu, năng lượng, sử dụng đất, giao thông và thuế. 

Mối quan tâm đặc biệt là Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) mới được đề xuất. Cơ chế này sẽ đặt giá carbon đối với hàng hóa nhập khẩu để đảm bảo rằng việc giảm phát thải của châu Âu góp phần giảm phát thải trên toàn cầu. Trên thực tế, điều này có nghĩa là các nhà nhập khẩu EU sẽ phải mua giấy chứng nhận, khai báo lượng khí thải có trong các sản phẩm nhập khẩu và sau đó từ bỏ các giấy chứng nhận tương ứng. Nếu họ có thể cung cấp thông tin đã được xác minh từ các nhà sản xuất bên ngoài EU rằng giá carbon đã được thanh toán trong quá trình sản xuất, thì giá này có thể được khấu trừ vào hóa đơn cuối cùng. 

Đầu tiên, CBAM sẽ tập trung vào các loại hàng hóa như xi măng, sắt thép, nhôm, phân bón và điện. Hệ thống sẽ được giới thiệu dần dần cho đến cuối năm 2025 và sau đó sẽ được áp dụng đầy đủ vào năm 2026. Là một nhà xuất khẩu bên ngoài EU, bạn nên theo dõi tác động của CBAM và khả năng mở rộng của nó đối với các sản phẩm khác.

Các sản phẩm bền vững là tiêu chuẩn ở EU – Kế hoạch Hành động Kinh tế Tuần hoàn

Nền kinh tế tuần hoàn nhằm mục đích duy trì giá trị của sản phẩm, vật liệu và tài nguyên càng lâu càng tốt bằng cách đưa chúng trở lại chu kỳ sản phẩm khi kết thúc sử dụng. Điều này sẽ đòi hỏi các sản phẩm bền hơn, có thể tái sử dụng, sửa chữa, tái chế và tiết kiệm năng lượng. Kế hoạch Hành động Kinh tế Tuần hoàn, được đưa ra vào năm 2020, nhằm mục đích biến các sản phẩm bền vững trở thành tiêu chuẩn ở EU. Một trong những đặc điểm quan trọng nhất của nó là “chính sách sản phẩm bền vững” sẽ dẫn đến khung pháp lý trong đó tất cả các sản phẩm được sản xuất hoặc nhập khẩu vào EU đều đáp ứng các tiêu chuẩn bền vững. 

Ban đầu sẽ tập trung vào các lĩnh vực sử dụng nhiều tài nguyên, nơi có tiềm năng tuần hoàn cao, chẳng hạn như điện tử và CNTT, pin, phương tiện, bao bì, nhựa, dệt may, xây dựng và các tòa nhà, thực phẩm, nước và chất dinh dưỡng. Đối với mỗi lĩnh vực này sẽ có luật cụ thể hoặc hành động khác để đảm bảo tính tuần hoàn. Nhiều sáng kiến trong chính sách sản phẩm bền vững đang được chờ đợi trong tương lai gần và bạn sẽ cần theo dõi lĩnh vực này để biết liệu chúng có ảnh hưởng đến doanh nghiệp của bạn hay không và ảnh hưởng như thế nào.

Tiêu chuẩn thực phẩm bền vững ở EU – Chiến lược Farm to Fork

Thực phẩm châu Âu nổi tiếng là an toàn, bổ dưỡng và có chất lượng cao, và EU muốn biến hệ thống thực phẩm của mình trở thành một tiêu chuẩn toàn cầu. Khuôn khổ cho điều này là Chiến lược Farm to Fork. Nó bao trùm toàn bộ chuỗi thức ăn và sẽ giải quyết trách nhiệm của tất cả các bên liên quan. Khung pháp lý cho hệ thống thực phẩm bền vững sẽ được đưa ra vào năm 2023. Các định nghĩa chung, nguyên tắc chung, yêu cầu, chứng nhận và kế hoạch ghi nhãn sẽ biến thực phẩm bền vững trở thành tiêu chuẩn cho tất cả các sản phẩm được đưa vào thị trường EU. Các hành động có thể được liệt kê dưới đây. 

Về sản xuất lương thực: Giới thiệu về hấp thụ carbon cho nông dân; điều đó có nghĩa là nông dân sẽ được thưởng cho các hoạt động loại bỏ carbon dioxide khỏi khí quyển; Thúc đẩy các giải pháp thay thế thuốc trừ sâu hóa học và ô nhiễm chất dinh dưỡng; Giảm doanh số bán thuốc kháng sinh cho động vật trong khung; Sửa đổi luật phúc lợi động vật; Tăng cường cảnh giác đối với thực vật nhập khẩu; Thúc đẩy hơn nữa canh tác hữu cơ và các kế hoạch sinh thái và tài trợ cho sinh thái nông nghiệp và nông lâm kết hợp;Hỗ trợ ngành nuôi trồng thủy sản và tảo. 

Về chế biến thực phẩm: Bộ quy tắc ứng xử của EU về thực hành tiếp thị và kinh doanh có trách nhiệm đã được xây dựng; Yêu cầu lồng ghép tính bền vững vào chiến lược doanh nghiệp sẽ được cải thiện; Các giải pháp đóng gói bền vững sẽ được hỗ trợ; Các tiêu chuẩn tiếp thị sẽ được sửa đổi.

Liên quan đến người tiêu dùng: Việc ghi nhãn dinh dưỡng bắt buộc trước bao bì sẽ được đề xuất và các cách để hài hòa các tuyên bố xanh tự nguyện sẽ được kiểm tra; Những cách mới để cung cấp thông tin cho người tiêu dùng, bao gồm cả những cách kỹ thuật số sẽ được khám phá; Liên quan đến thất thoát và lãng phí thực phẩm, các quy định của EU về ‘sử dụng trước’ và ‘tốt nhất trước’ sẽ được sửa đổi. 

Để luôn cập nhật hoạt động kinh doanh của mình trong lĩnh vực này, bạn cần tuân theo sự phát triển của khung pháp lý về thực phẩm bền vững, dự kiến vào năm 2023. 

Đa dạng sinh học là điều kiện tiên quyết quan trọng – Chiến lược đa dạng sinh học đến năm 2030?

Chiến lược đa dạng sinh học đến năm 2030 là một kế hoạch dài hạn để bảo vệ thiên nhiên và đẩy lùi sự suy thoái của các hệ sinh thái. Kế hoạch khôi phục liên quan đến Chiến lược Farm to Fork và tuyên bố rằng nông dân đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn đa dạng sinh học. Cả hai chiến lược đều nhằm mục đích thực hành bền vững, chẳng hạn như canh tác hữu cơ, sinh thái nông nghiệp và nông lâm kết hợp. Một liên kết khác là mục tiêu chung để giảm sử dụng thuốc trừ sâu hóa học, phục hồi đất và giảm thất thoát chất dinh dưỡng từ phân bón. Kế hoạch cũng bao gồm các cam kết về đánh bắt bền vững.

Nguồn: Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển